Για να προσφέρουμε ευζωία σε οποιοδήποτε ζώο, χρειάζεται να γνωρίζουμε τον τρόπο που ζούσε στη φύση και να προσπαθήσουμε να προσομοιάσουμε τη ζωή του κοντά μας, με εκείνην.
Το γαϊδούρι, είναι μόνοπλο ζώο της οικογένειας των ιπποειδών, στην οποία ανήκουν επίσης το άλογο, η ζέβρα και τα υβρίδια που προκύπτουν από τις διασταυρώσεις τους.
Το είδος του προήλθε από τις ερήμους της Αφρικής και της Ασίας, όπου εξημερώθηκε περίπου 6.000-8.000 χρόνια πριν. Στη φύση ζούσε σε μικρές αγέλες που ταξίδευαν χιλιόμετρα καθημερινά αναζητώντας τροφή και νερό, σε ξερά και βραχώδη εδάφη. Η πρόσληψη τροφής ήταν σε μικρές ποσότητες και συχνά μέσα στη μέρα. Στο μικρό κοπάδι, υπήρχε ιεραρχία και οι αρχηγοί έπαιρναν τις σημαντικές αποφάσεις προσφέροντας ασφάλεια στους υπόλοιπους. Οι δεσμοί στην μικρή ομάδα ήταν δυνατοί και διαρκούσαν μια ζωή.
Το γαϊδούρι είναι το μακροβιότερο των ιπποειδών με προσδόκιμο ζωής τα 40 με 50 χρόνια. Η ενηλικίωση γίνεται στα 4 με 5 έτη. Η εγκυμοσύνη κρατάει 12 μήνες και το μωρό μένει κοντά στη μάνα έως και δύο χρόνια για να θηλάσει αλλά και να λάβει την απαραίτητη διαπαιδαγώγηση.
Το γαϊδούρι παραμένει έως τώρα, ένα πολύ κοινωνικό ζώο που κάνει δυνατές φιλίες με όμοιους του. Είναι πολύ σημαντικό ένα γαϊδούρι να μη ζει μόνο του, αλλά με παρέα του είδους του.
Είναι εξαιρετικά ευφυές ζώο που σκέφτεται πάντα πριν κάνει οτιδήποτε και αν δεν συμφωνεί ή δεν νοιώθει ασφάλεια θα αρνηθεί να υπακούσει στην ανθρώπινη εντολή. Η συμπεριφορά αυτή παρεξηγημένα το χαρακτήρισε πεισματάρικο.
Η φύση του είναι πολύ πιο ψύχραιμη από αυτήν του αλόγου και σε συνδυασμό με το σταθερό του βήμα, το καθιστούν τον πιο έμπιστο συνοδοιπόρο σε πετρώδη και δύσβατα εδάφη. Η στωικότητα του (που συμπεριλαμβάνει την απόκρυψη πόνου και ασθένειας), οφείλεται στις συνθήκες της άγριας ζωής στην έρημο. Όποιος εκδήλωνε αδυναμία γινόταν ο επόμενος στόχος των σαρκοφάγων. Αυτό έδωσε πάτημα σε σκληρή πολλές φορές μεταχείριση από τον άνθρωπο, καθώς και στην εντύπωση ότι αντέχει τα πάντα.
Η άγνωστη σε εμάς πλευρά του είναι ο εξαιρετικά τρυφερός και παιχνιδιάρης χαρακτήρας του, η έντονη περιέργεια του για τα πράγματα και η ανάγκη του για κίνηση και εξερεύνηση.
Τα γαϊδούρια χρειάζονται σταθερότητα όσον αφορά τις γενικές γραμμές της καθημερινότητας τους. Είναι σημαντικό όμως να μην τα περιορίζουμε σε μια μονότονη ζωή χωρίς ερεθίσματα.
Καθώς ζουν πολλά χρόνια, η απόκτηση τέτοιων ζώων είναι ένα συμβόλαιο ζωής που πρέπει ο καθένας να σκεφτεί καλά και να αναλάβει με υπευθυνότητα. Η ήρεμη μεταχείριση και η συνεργασία με σεβασμό στη φύση και τις ανάγκες τους είναι οι βάσεις για μια αμοιβαία ευτυχισμένη συνύπαρξη.
Τα γαϊδούρια είναι πρώτα απ’ όλα συναισθανόμενα όντα. Ο διαχωρισμός τους σε κατηγορίες όπως πχ. ζώο εργασίας, αναψυχής, συντροφιάς, παραγωγής ή θεραπείας, πρέπει να υπάρχει μόνο για τη θεσμοθέτηση όρων και εξασφάλιση των δικαιωμάτων τους στις ιδιαίτερες συνθήκες που βιώνουν όταν χρησιμοποιούνται σε κάποιαν από αυτές.